Om een goed rendement te behalen is het voor een investeerder van groot belang om op het juiste moment uit te stappen. Je noemt dat ook wel je exit-strategie. Als een bedrijf bijvoorbeeld in een volgende levensfase terechtkomt, kan dat voor een investeerder een reden zijn om zijn of haar belang te verzilveren.
Deze time-to-exit is voor een investeerder vaak langer dan voor een participatiemaatschappij. De investeringshorizon (de periode waarin men een investering denkt aan te houden) voor een participatiemaatschappij is maximaal vijf jaar, terwijl een informal investor soms wel tot tien jaar verbonden blijft aan een bedrijf. Zolang het geld van de investeerder in het bedrijf zit, blijft hij (wettelijk) verbonden aan de onderneming. Er kan ook besloten worden om gezamenlijk uit te stappen waarbij door beiden het totale aandelenpakket verkocht wordt aan een ander bedrijf.
Exit-strategieën
Wat zijn de meest voorkomende exit-strategieën? Er zijn talloze varianten, maar ze komen vrijwel altijd neer op één van de onderstaande mogelijkheden of een combinatie daarvan.
1. Fusie van gehele onderneming
Hiervan is sprake als alle aandeelhouders hun aandelen verkopen aan een derde: een strategische partij, een particuliere koper óf een beleggingsinstelling. Bij een fusie worden twee bestaande spelers samengevoegd tot één grotere speler. Je ontvangt geen geld, maar aandelen in het grotere nieuwe bedrijf.
2. Strategische overname
In dit scenario is de koper een bedrijf dat om strategische redenen een overname wil doen. Denk bijvoorbeeld aan een complementair product, specifieke kennis of technologie (IP), toegang tot een bepaalde markt of aanzienlijke synergetische voordelen.
3. Financiële verkoop
Bij een financiële verkoop is de overnemende partij geïnteresseerd in de cashflow van de onderneming. Het bod is daar dan ook vaak op gebaseerd: een aantal keer EBIT. Dit levert niet dezelfde waardering op voor de aandelen als bij een strategische overname, maar zal in verhouding tot de inbreng bij de start nog altijd een mooi eindresultaat opleveren.
4. Ondernemer of aandeelhouder neemt aandelen over
Het aandeel van de investeerder wordt overgenomen door de ondernemer, een andere aandeelhouder. Als de aandelen hoog gewaardeerd worden, kan het voor de ondernemer lastig zijn om de koopsom in één keer op tafel te leggen. De transactie kan dan voor een gedeelte gefinancierd worden met uitgestelde en/of gespreide betaling, via een buy-out constructie.
5. Naar de beurs
Hierbij biedt de onderneming aandelen aan op de beurs, meestal kortweg aangeduid met ‘beursgang’ of in het Engels ‘initial public offering’ (IPO) genoemd. Het voordeel van deze exit-strategie is dat de vrije verhandelbaarheid zorgt voor een direct toegankelijke markt: jouw aandelen worden ‘liquide’. Ook is het mogelijk (met nadruk: mogelijk) om een goed tot zeer goed rendement te behalen.
6. Onderneming koopt aandelen weer terug
Dit wordt ook wel ‘buy back’ genoemd, een situatie waarbij de onderneming zelf de aandelen van de investeerder weer terugkoopt. Dit wordt ook wel omgekeerde emissie genoemd. Omdat de transactie plaatsvindt tussen de onderneming en de investeerder, wordt ‘de markt’ buiten de onderneming niet benaderd.
7. Andere investeerder neemt aandeel over
Met ‘andere investeerder’ wordt meestal een grotere bedoeld. Denk bijvoorbeeld aan venture-capitalbedrijven die zich richten op het verstrekken van groeikapitaal, meestal in de early-stage- of expansiefase, en in het algemeen veel hogere bedragen inbrengen dan informal investors. Voordeel voor jou is dat je contant geld ontvangt. Het bedrijf moet wel in een fase zitten met een duidelijke waarde en veel groeipotentie. Exits aan venture capital bedrijven gaat vaak wel ten koste van het rendement van de informal.
Struikelblokken bij exit
Het mag duidelijk zijn dat het heel belangrijk is om goed na te denken over je exit-strategie. Veel investeerders hebben namelijk moeite om hun investering met voldoende rendement te beëindigen. De top vier van knelpunten bij de exit ziet er dan ook als volgt uit:
- Bedrijf heeft zich onvoldoende ontwikkeld.
- Lastig om kopers voor aandelen te vinden.
- Financiële afhandeling is complex.
- Lastig om zonder verlies uit te stappen.
Enkele scenario’s die vaak voorkomen:
- De onderneming vormt een aantrekkelijk doelwit voor een volledige overname. Door goed management en goede timing is er een marktpositie gecreëerd die van grote toegevoegde waarde kan zijn voor andere ondernemingen.
- Je wilt tijdig cashen: op basis van het groeipatroon en de toekomstverwachting van de onderneming en van externe marktontwikkelingen is het soms duidelijk dat er waarde is opgebouwd en er geen grote extra waardeontwikkeling meer gaat plaatsvinden.
- De samenwerking verloopt niet zoals gewenst. Zeker naarmate de belangen groter worden, kunnen onderlinge spanningen stijgen.
- De aandelen worden beschikbaar gemaakt voor verdere financiering. In zo’n geval kan de investeerder ervoor kiezen om plaats te maken voor een grotere investeerder of een participatiemaatschappij.
- De ondernemer wil meer zeggenschap en/of meer winst. Dit is vrijwel onvermijdelijk en niet per sé een slechte zaak. Als de ondernemer het initiatief neemt om hier iets aan te doen, heb je een interessant gespreksonderwerp.
Heb je vragen?
Wil je meer weten over een exit-strategie? Of heb je interesse om te investeren in veelbelovende bedrijven? Stuur dan een mail naar info@investormatch.nl.
