Waar een bank genoegen neemt met een rendement van een paar procent op een lening, berekent een investeerder zijn rendement in het aantal keren dat hij de totale investering terug krijgt. In de Verenigde Staten, de bakermat van venture capital, noemt men dit perspectief gekscherend 10X (spreek uit: TenEx).
Een bank beoordeelt een financieringsverzoek op basis van verschillende criteria, maar uiteindelijk komt het erop neer of zij verwacht dat het bedrijf haar verplichtingen kan voldoen en of er voldoende zekerheden zijn als dat niet lukt. Een bank leent je dus geld en vraagt je daar op hetzelfde moment een gelijke waarde tegenover te zetten. Nadat de banklening is verstrekt beperkt de bank zich tot het controleren van de betaling, maar helpt de ondernemer verder niet bij het realiseren van zijn plannen. Een relatief goedkope oplossing, als je hem kunt krijgen.
Investeerder
Een investeerder heeft een heel andere kijk op rendement op geïnvesteerd vermogen. Naast de investering in geld die hij doet, zal hij al zijn middelen en mogelijkheden inzetten om de onderneming tot een succes te maken. Hij heeft daar ook alle belang bij. Zoals we uit ervaring weten zijn namelijk slechts twee op de tien investeringen in hoge mate succesvol. Die moeten het ‘goed maken’ voor de acht andere investeringen die onvoldoende rendement opleveren.
Geen juiste waarderingsmethode
Onthoud de regel dat er geen heilige graal of enige juiste waarderingsmethode is. Eén punt moet hier benadrukt worden. Elke waardering moet de ondernemer een eerlijke deal te geven, en tegelijkertijd de investeerder de kans geven om goede rendementen te halen uit zijn investering.
Rendement van een investering
De gemiddelde informele investering ligt net onder de € 100.000, voor een aandelenbelang van ongeveer 30% in het bedrijf. Dat betekent dat het bedrijf bij de verkoop voor meer dan € 4 miljoen verkocht moet worden om een tienvoudig rendement mogelijk te maken. Geloof me, lang niet alle ondernemingen zullen succesvol zijn. Als je geen kans ziet op een dergelijk rendement, loop dan weg. Een IRR van 30% lijkt misschien een beetje te ambitieus, maar als je kijkt naar de gemiddelde portfolio van een informal investor zul je begrijpen waar dit percentage vandaan komt.
Risico
Als een ondernemer zegt dat hij een lening van € 100.000 nodig heeft om zijn product op de markt te krijgen en dat hij zal terugbetalen zodra hij winst maakt, maak hem dan duidelijk dat hij bij een bank moet zijn. Informal investment gaat niet over kortetermijnleningen; het gaat over aandeelhouderschap en exits over vijf tot zeven jaar.
Waarschuwingssignalen voor een investeerder
Ondernemers maken fouten. Dat is menselijk en als het meezit, leert de ondernemer ervan. Sommige ‘fouten’ moet je als investeerder in je achterhoofd houden, omdat ze je aan het twijfelen moeten zetten of je wel moet investeren in deze ondernemer.
Wees alert op de volgende waarschuwingssignalen:
- De ondernemer kan zijn idee niet uitleggen
Pas op als het je langer dan vijftien minuten kost om te snappen waar het over gaat. - Alles nemen, weinig geven
Sommige ondernemers waarderen hun bedrijf op miljoenen waar je bij een grote investering een paar procent aandelen kunt krijgen. Kortom, ze zoeken een zak met geld. Geen goede basis voor een relatie. - Bij een dik salaris voor de ondernemer in het businessplan
In veel gevallen betekent dit dat de ondernemer niet bereid is zelf te investeren en/of risico te lopen en jij als investeerder eigenlijk het loon van de ondernemer aan het betalen bent. - Als de ondernemer claimt garanties op rendement te hebben
Omdat rendement en de hoogte ervan altijd onzeker zijn, zal de ondernemer in veel gevallen de belofte niet na kunnen komen. Elk plan kan falen; de enige belofte die gedaan kan worden is dat er keihard gewerkt gaat worden om het plan te laten slagen. - Als de ondernemer niet bereid is om een eigen investering in het bedrijf te doen/een persoonlijke lening te nemen
Gelooft de ondernemer wel in zijn eigen plan/bedrijf en hoe gecommitteerd is hij? - Een ondernemer die volledige onafhankelijkheid zoekt in de bedrijfsvoering
De ondernemer is niet-coachable, weinig flexibel en is dus niet klaar voor een informal investor aan board.